جی پی اس چیست؟
سیستم موقعیت‌یاب جهانی(Global Positioning System) یا به اختصار جی پی اس (GPS)، یک سیستم ناوبری ماهواره ای متشکل از ۲۴ ماهواره در ارتفاع ۲۰٫۰۰۰ کیلومتر در اطراف کره زمین می باشد که قادر است اطلاعات مکان و زمان را در هر زمان و هر شرایط آب و هوا و در هر نقطه ای از زمین که خط دید به حداقل چهار ماهواره را داشته باشد فراهم سازد.
این سیستم قابلیت های فراوانی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و نظامی دارد و توسط دولت ایالات متحده آمریکا نگهداری می شود و بصورت رایگان در دسترس هر شخصی که یک دستگاه گیرنده جی پی اس دارد قرار می گیرد.
پروژه GPS در سال ۱۹۷۳ برای غلبه بر محدودیت های سیستم های ناوبری قبلی توسعه داده شد و اولین ماهواره جی‌پی‌اس در سال ۱۹۷۸ با موفقیت به فضا پرتاب شد. جی پی اس در ابتدا با اهداف نظامی طراحی شد اما از سال ۱۹۸۰ به بعد برای استفاده های غیر نظامی در دسترس قرار گرفت.
جی پی اس چگونه کار می کند؟
۲۴ ماهواره ای که در اطراف کره زمین قرار دارند هر ۱۲ ساعت یکبار به دور زمین می گردند و هر ماهواره اطلاعات موقعیت و زمان فعلی خود را در فواصل زمانی منظم ارسال می کند. این سیگنال ها با سرعت نور حرکت می کنند و به دستگاه جی پی اس می رسند. برای تعیین موقعیت، گیرنده GPS زمانهای دریافت شده حداقل از سه ماهواره یا بیشتر را با زمان خود مقایسه می کند. تفاوت این دو مشخص کننده فاصله گیرنده GPS از ماهواره مزبور می باشد و گیرنده جی پی اس می تواند موقعیت خود را بیابد .
برای تعیین دو بعدی (طول و عرض جغرافیایی) جی پی اس حداقل نیاز به سه ماهواره دارد و با تبادل با چهار ماهواره و یا بیشتر می تواند موقعیت سه بعدی (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع) خود را تعیین کند.
با انجام مستمر این محاسبات جی پی اس امکان تعیین سرعت و جهت حرکت خود را نیز دارد. در ایران، در هر زمان و مکان حداقل ۴ تا ۵ ماهواره، و در برخی از مکان ها تا ۱۰ ماهواره نیز در دسترس می باشد.
